Ngữ pháp N4: Bài 13

Hôm nay, chúng ta cùng học thêm những mẫu ngữ pháp mới trong cuốn 耳から覚えるN4. Trong bài này, các bạn hãy đặc biệt chú ý đến thể giả định của động từ! 今、始めましょう！

１．～と: Khi ~/ Nếu ~/ Trong trường hợp ~, thì...

（１）Hễ ~ thì

Cách dùng: Danh từ・Động từ・Tính từ đuôi イ・Tính từ đuôi ナ ふつう体 ở thì hiện tại　＋と～

Trường hợp thứ nhất, mẫu câu này dùng diễn tả một sự thật hiển nhiên, hoặc một kết quả tất yếu luôn diễn ra sau nguyên nhân đi trước.

①　このあたりでは、3月の終わりごろになると、桜が咲さきます。(Ở khoảng này, cứ khoảng hết tháng 3 thì hoa đào sẽ nở.)

②　あの角を曲がると駅があります。(Rẽ ở góc đường đó sẽ có nhà ga.)

③　このぼたんを押すとおつりが出ます。(Ấn nút này thì tiền thối lại sẽ ra.)

④　天気がいいと、この窓から富士山が見える。(Khi thời tiết đẹp, từ cửa sổ này có thể thấy núi Phú Sĩ.)

[Chú ý] Ở vế sau của 「～と」không được dùng mệnh đề có ý dự định, hy vọng, mong muốn, yêu cầu, đề nghị.

ｘ暑いと窓を開けてください。

→　暑かったら、～

ｘ高校を卒業すると、留学するつもりだ。

→　高校を卒業したら、～

 

（２）Vừa mới ~ thì...

Cách dùng: Thể từ điển của động từ ＋と～

Trường hợp này, mẫu ngữ pháp trên dùng diễn tả một hành động diễn ra tiếp liền sau một hành động khác.

⑤　窓を開けると<ruby>涼<rt>すず</rt></ruby>しい風が入ってきた。(Vừa mở cửa sổ thì gió mát đã tràn vào.

⑥　電話をかけると、5分で救急車きゅきゅしゃが来た。(Vừa gọi điện thì 5 phút sau xe cấp cứu đến.)

⑦　私はうちへ帰るとすぐテレビをつけるんです。(Tôi vừa trở về nhà liền mở ti vi lên.)

 

（３）Hành động sau là kết quả của một việc đã xảy ra trước đó.

Cách dùng: Thể từ điển của động từ +と～

⑧　うちへ帰ると、友達から手紙が来ていた。(Khi về đến nhà, thư của bạn đã đến rồi.)

⑨　窓の外を見ると、雪がつもっていた。(Khi mở cửa sổ nhìn ra ngoài, thấy tuyết đã chất đống rồi.)

 

２．～ば　（仮定形）: Thể giả định

Thể giả định dùng diễn tả ý “nếu”.

・ Cách biến động từ thành thể giả định từ thể từ điển như sau:

Động từ nhóm I:

Đối với động từ nhóm I, ta chuyển âm cuối thể từ điển đang ở hàng「う」sang hàng「え」và thêm「ば」vào sẽ được thể giả định.

いう　→　いえば	かく　→　かけば
はなす　→　はなせば	およぐ　→　およげば
あそぶ　→　あそべば	よむ　→　よめば
つかる　→　つかれば	たつ　→　たてば

Động từ nhóm II:

Chuyển âm cuối「る」thành「れば」sẽ được thể giả định.

たべる　→　たべれば

おきる　→　おきれば

Động từ nhóm III:

Đối với động từ nhóm III,「する」thành「すれば」và 「くる」thành「くれば」

べんきょうする　→　べんきょうすれば

くる　→　くれば

・Biến tính từ và danh từ sang thể giả định

Tính từ đuôi イ:

Tính từ có âm cuối là「い」,ta chuyển「～い」thành「～ければ」, trong đó chú ý tính từ「いい　(tốt)」chuyển sang thể giả định sẽ thành「よければ」

いい　→　よければ

うれしい　→　うれしければ

＊たべない　→　たべなければ

＊：Động từ thể「ない」có cách chia giống với tính từ đuôi い

Tính từ đuôi ナ・Danh từ

Ta thêm「なら」vào sau danh từ và tính từ な (な) để được thể giả định.

ひま　→　ひまなら

ゆめ　→　ゆめなら

 

①　8時にうちを出れば、8時15分の電車に間に合うでしょう。(Nếu ra khỏi nhà lúc 8 giờ thì có lẽ sẽ kịp chuyến tàu điện lúc 8 giờ 15.)

②　「日本語の新聞が読めますか」(Anh có đọc được báo Nhật không?)

       「ええ、辞書を使えば」(Được, nếu dùng từ điển.)

③　天気がよければ、ここから富士山を見ることができます。(Nếu thời tiết tốt, từ đây có thể nhìn thấy núi Phú Sĩ.)

④　「食べたくなければ食べなくてもいいですよ」(Nếu không muốn ăn thì không cần ăn cũng được.)

⑤　「今度の日曜日、もしひまなら遊びに来てください」(Chủ nhật này, nếu rảnh thì đến nhà chơi nhé.)

⑥　日本語が上手でなければこの仕事はできません。(Nếu không giỏi tiếng Nhật thì không làm công việc này được đâu.)

⑦　もうすぐ子どもが生まれます。名前は、男の子なら「一郎いちろう」、女の子なら「さくら」にするつもりです。(Sắp sinh rồi. Tên thì, nếu là con trai là ‘Ichirou’, nếu là con gái thì là ‘Sakura’.

⑧　「いくらですか。１万円ぐらいなら払えますけど」(Bao nhiêu thế ạ? Nếu khoảng 1 vạn yên thì tôi trả được.)

[Chú ý] Đối với thể giả định, mệnh đề theo sau không thể ở thì quá khứ.

ｘクーラーをつければ、すぐに涼しくなった。

o　クーラーをつければ、すぐに涼しくなるだろう。(Nếu mở máy lạnh thì chắc sẽ mát ngay nhỉ.)

o　クーラーをつけたら、すぎに涼しになった。

 

３．～なら: Nếu là ~ thì...

Cách dùng: Danh từ／Động từ・Tính từ đuôi イ・Tính từ đuôi ナ　ふつう体 +なら

[Chú ý] Mẫu câu này không dùng kèm với thể thông thường ở hiện tại「だ」của tính từ な.

（１）Để người nghe bày tỏ ý kiến, hiểu biết, thông tin, mong muốn về chủ đề đã được người nói đề cập.

①　「すみません、キムさん、いますか」(Xin hỏi, anh Kim có đây không?)

       「キムさんならさっき帰りましたよ」(Nếu là anh Kim thì vừa về nhà rồi.)

②　「さっき貸したはさみは？」(Cái kéo vừa cho mượn đâu rồi?)

       「はさみなら、引き出しに戻しておいたよ」(Nếu là kéo thì tôi đã để lại vào ngăn kéo rồi.)

③　「ジュースを買いに、コンビニに行ってくるね」(Tôi đi cửa hàng tiện lợi mua nước trái cây.)

       「あ、それならパンも買ってきた」(A, nếu thế thì mua giùm bánh mì luôn.)

（２）(Thường là lắng nghe người khác nói sau đó) bày tỏ ý kiến hoặc đề nghị liên quan đến chủ đề. Việc xảy ra trong mệnh đề sau 「なら」xét về mặt thời gian sẽ xảy ra trước so với việc ở vế trước.

④　「来月、京都に旅行しようと思っているんです」(Tháng sau, tôi định đi du lịch Kyoto.)

       「京都へ行くなら、いい旅館を紹介しょうかいしますよ」(Nếu đi Kyoto, tôi sẽ giới thiệu nhà trọ tốt cho)

→ Việc giới thiệu nhà trọ tốt sẽ xảy ra trước khi người kia đi Kyoto

⑤　「将来しょうらいは外国で働きたいと思っています」(Tôi đang nghĩ muốn tương lai làm việc ở nước ngoài.)

       「外国で働きたいなら、今から外国語の勉強をしておいたほうがいいですよ」(Nếu làm việc ở nước ngoài thì từ bây giờ học ngoại ngữ sẵn thì hơn.)

 

ちょっと練習しましょう！

①　窓の外を（　）、雨が降っていた。

a.見ると　b.見れば　c.見るなら　d.見なければ

②　「アメリカへ（　）英語をよく勉強したほうがいいです」

a.行けば　b.行かなければ　c.行くと　d.行くなら

③　「あのレストランは、いつ（　）こんでいます」

a.行っても　b.行くと　c.行ったら　d.行くなら

④　「もっと練習しないと（　）」

a.上手になりますよ　b.上手になりました

c.上手になりませんでした　d.上手になりませんよ

⑤　「来週の会議は何曜日がいいですか」

「（　）いつでもいいです」

a.月曜日でないので　b.月曜日だったら

c.月曜日でなければ　d.月曜日といえば

Đáp án

×

 

 

Close